Suy tư Tin Mừng Chúa
Nhật thứ 26 mùa Thường niên năm A 28-9-2014
“Nắng xuân
nào long lanh trong mắt bé,”
Linh hồn anh, từ đó ướp trầm hương”.
(Dẫn từ
thơ Nguyễn Tất Nhiên)
Mt
21: 28-32
Xuân long
lanh trong mắt ai đi nữa, vẫn ướp tâm hồn người, mà sao anh không thấy được động-lực
thúc đẩy anh ra đi giúp mọi nguời? Nắng nội-tâm nói ở trình-thuật, vẫn gợi ý nơi
anh và em nhiều tâm tình Chúa giải-thích, cũng nên nghĩ mà xem.
Trình-thuật
hôm nay, thánh-sử Mát-thêu đã giải-thích tâm-trạng của hai người con, rất khác
tính. Khác tâm-trạng, khi đặt mình trước mặt người Cha thương-yêu. Trình-thuật,
nay còn kể về tình-cảnh hai người con được yêu-cầu làm một việc, nhưng câu đáp-trả
của hai người lại vẫn khác. Và, điểm khác biệt còn ở chỗ: người này không làm
nhưng vẫn nói. Còn, người kia không nói nhưng vẫn làm.
Kể về
dụ-ngôn hôm nay, thánh-Mát-thêu muốn đặt nặng đường-lối huấn-đức, hầu ca-tụng
những người nói ít nhưng vẫn chịu làm. Và, thánh-nhân hạ phẩm-chất của những
người chỉ dám nói chứ không dám làm. Thời Chúa sống, câu truyện dụ-ngôn vẫn được
dùng để gây thiện-cảm với những người con bé nhỏ, thấp hèn, bỏ rơi bị coi như ngang
hàng với đám tệ-nạn, cùng đinh, dân thu thuế.
Thời thánh
Mát-thêu sống, truyện dụ-ngôn còn được kể là để hỗ-trợ dân thường ngoài Đạo, quyết
chống lại kiểu sống đạo hợm-hĩnh, cao ngạo vẫn dẫy đầy nơi người Do-thái. Kiểu
sống như thế, lại được người thời nay đưa vào câu truyện kể bằng cách này hay cách
khác, cốt đề-cao hoặc chê-trách người nào đó.
Người thời
nay, cho thấy: có lúc cùng một người, lại có cả hai tâm-tính đối-chọi nhau. Nghĩa
là: cũng nói nhưng không làm; và đôi lúc, cũng làm sau khi nói tiếng “không”
chẳng có nghĩa.
Chuyện này
làm ta nhớ lại một nhân-vật trong phim tập truyền hình “Vicar of Dibley” qua đó, bao giờ nhân-vật ấy cũng bắt đầu nói: “Không, không và không!” Nhưng sau đó, lại
đã kết-thúc bằng hành động mang nghĩa “có,
có và có”. Có hợp-tác. Có đồng-thuận. Hệt như thể, trong cuộc sống, ta cũng
thấy nhiều người từng nói “có, có và có đấy!”, nhưng cuối cùng lại cũng
“Không! không! Không làm gì hết”, tức:
“có” cả hai thứ, cùng một lúc.
Lại có
trường-hợp cũng hơi khác thường, là: trên thực-tế, nhiều lúc lại giống như thể:
“không có” hết cả hai. Nghĩa là: ta
thấy chuyện ấy không mấy thích-thú để nói được là “có” hay “không”, hoặc: chắc-chắn
sẽ làm hoặc sẽ không làm chuyện đó, bao giờ hết. Chuyện được kể, xem ra cũng
không mấy liên-quan đến ta, cách gần gũi hoặc quen thuộc.
Hôm trước,
có linh-mục nọ kể lại là: sau buổi lễ, ông ra ngoài nhà thờ nói chuyện với giáo-dân
và bất chợt bảo một người: “Tuần sau
anh/chị vẫn tiếp-tục đi lễ chứ?” Phần đông nghe hỏi, ai cũng trả lời: “Thưa cha, dĩ nhiên là có!” Tuần sau đó,
chẳng biết vì sao không ai thấy người ấy đến nhà thờ.
Một số
người trong chúng ta nghe hỏi thế, có thể đã phản-ứng trái-nghịch lại, bèn thú
thật: “Thưa cha: không! Tuần sau con bận!”
Nhưng, sau đó nghĩ lại, anh phấn-đấu một hồi rồi cũng đến. Tuy nhiên, nhiều
người thấy linh-mục hỏi thế cũng hơi kỳ. Bởi, ngày nay, không ai muốn đả động
đến chuyện ấy, hết.
Nhiều cuộc
khảo sát trước đây, cho thấy: thế-hệ trẻ hôm nay có khuynh hướng chọn ngồi hàng
ghế cuối, để không bị cha/cố lưu ý hỏi điều gì công-khai trước mặt mọi người.
Những người như thế, thường cũng chẳng muốn ai để mắt đến mình. Họ chỉ âm-thầm
“rồi đến rồi đi”, đi nhà thờ để “xem
lễ” rồi ra về, thế thôi. Nghĩa là, vẫn muốn yên-vị trong tầm riêng tư, chẳng
muốn ai động đến mình, hết.
Cách đây
nhiều năm, trong Giáo-hội ta cũng thấy có phe/nhóm khác nhau. Người, thì
chủ-trương phóng-khoáng. Kẻ, lại theo nhóm phái bảo-thủ, rất cổ-hủ. Ngày nay,
ít ra ta còn dám bảo: các phe/nhóm như thế này cũng bớt dần; hoặc: nhiều người,
nay không còn thích đưa chuyện chính-trị vào hội-thánh, nữa. Nhiều vị, không còn
thích chuyện ly-kỳ mộng-ảo như chuyện về “điềm báo mộng” từ các thánh; hoặc
chuyện: quay về với truyền-thống cũ…
Giới trẻ
hôm nay, đặc-biệt không còn thích dính-dự vào các trò chơi chính-trị, phe đảng,
phân-hoá hàng ngũ, hoặc theo phe/nhóm này khác. Họ nhận ra rằng: thế giới của họ
nay không còn những chuyện như thế,nữa. Nơi thế-giới họ sống, tất cả đều rõ
ràng, đầy dẫy thông-tin mang nghĩa tuỳ-thuộc, như: cả trong công ăn việc làm mà
họ vốn có, họ luôn ở vào vị-thế có trách-nghiệm.
Nói theo
cách nào đó, thì: giới trẻ ngày nay, là những người còn biết đến “lẽ thường”.
Họ vẫn tự hỏi lòng mình xem: nên ăn làm sao, nói làm sao. Và thực tế, họ đã
thôi không còn ăn nói linh-tinh nhiều thứ, nếu ai đó đến hỏi ý-kiến họ về các
nhóm người được coi là nhóm tiêu-biểu rất tinh-túy cả ở trong hội-thánh lẫn ngoài
chính-trường.
Nếu có linh-mục
nào đến hỏi người trẻ, xem: chiều thứ sáu này, có đến dự chầu lượt hoặc nguyện/ngắm
“Lòng Chúa Xót Thương” không? Thì: họ cứ lẳng lặng quay về hướng khác, như thể
bảo: “Thưa cha, cha nên quay về với
thế-giới của riêng cha thì tốt hơn.” Hoặc, không nói cũng không làm, cũng
chẳng phản-đối gì hết, chỉ việc tránh sang một bên, rồi đi thẳng. Nhưng, nếu có
ai khác đến nhắn nhủ rằng: “Tuần tới, Anh/chị
nhớ tham gia biểu-tình chống chính-phủ về vụ cắt-giảm ngân-sách y-tế, giáo-dục,
vv.” thì có lẽ, họ sẽ cùng nhìn về một hướng, ở phía trước.
Về với câu
Chúa hỏi ở dụ-ngôn: “Các ông nghĩ sao?” (Mt
21: 28). Hỏi thế, không có nghĩa là Ngài yêu-cầu ta bắt chước những người nói
nhiều hơn làm, hoặc: làm nhiều hơn là cứ nói. Ngài không tuyên-dương bên nào
hết. Ngài cũng chẳng giải-thích tại sao người con trai kia vẫn không làm mà chỉ
nói; hoặc: có làm mà không nói, dù có nhắn có hỏi thế nào đi nữa.
Sau khi kể
dụ-ngôn, Đức Giêsu cũng chẳng nói tại sao hai người con trai kia không chọn cho
mình tư-thế nào, hết. Phải chăng anh ta chọn như thế vì lười biếng? hoặc: anh ta
có kế-hoạch khác hoặc đang ở vào hoàn-cảnh khó đoán trước chuyện gì sẽ xảy đến.
Có thể, vì anh quên sót hoặc ngu-muội không biết việc mình làm sẽ ra sao. Có
khi, anh cũng chẳng biết chuyện ấy có được dân-chúng tôn-trọng hay không. Trong
chuyện này, Đức Giêsu chỉ hỏi có mỗi câu: “Các
ông nghĩ sao về chuyện ấy?” thôi.
Suy chuyện
này, đôi lúc ta cũng nghĩ về tình-thế “Giáo-hội mình đang đi vào thời-kỳ khác với
lịch-sử loài người, chăng? Cũng có thể, Giáo-hội ta đang trở-thành một giáo-hội
ít hỏi-han giáo-dân mình về cuộc sống và ý-chí tốt-lành của họ, cũng không
chừng. Giáo-hội ta như thế, sẽ không đòi thêm nhiều ngoại-lệ ở dân con đạo mình.
Giáo-hội như thế, đã biết tôn-trọng giáo-dân về chuyện tư-riêng, bí mật của họ.
Và, Giáo-hội nay đã biết phục-vụ con dân mọi người hơn là một tổ-chức này khác chỉ
muốn dân con trong Đạo phục-vụ mình, thôi.
Phục vụ
dân con trong Đạo mình, có nghĩa là: không tỏ ra thô-bạo với cuộc sống thực-tế
rất riêng-tư của họ. Phục vụ dân con Đạo mình còn có nghĩa: biết nhẹ nhàng
tôn-trọng phẩm-cách tách-bạch của người đó. Đó là nền-tảng khiến mọi người
thực-sự thương-yêu, hiệp-thông với những người sống như thế.
Dân con
trong Đạo, là loại người cùng đến để lĩnh-nhận sự hiệp-thông rất thánh trong
Tiệc-Thánh mỗi Chúa Nhật. Và, con dân trong Đạo, còn là những người sống khác thường.
Sống tốt-đẹp và giùm giúp nhau hơn trong thế-giới rất thực, như kết-quả của sự
việc họ tham-gia có mặt ở Tiệc Thánh, cũng đều tốt.
Cuối cùng
thì, câu hỏi của Chúa ở dụ-ngôn hôm nay, cũng được gửi đến dân con mọi người
trong thánh Hội vẫn cứ hoặc vẫn không tham-dự Tiệc Thánh, ngày của Chúa.
Để chuẩn-bị
cho câu trả lời thật đích-đáng, cũng nên ngâm lại lời thơ còn bỏ dở, rằng:
“Nắng xuân nào long lanh trong mắt bé?”
Linh hồn anh, từ đó ướp trầm hương.
Linh hồn anh, từ đó ngạt ngào thơm.
Máu, như nước hoa chan đời lễ lạc.
Máu, như gió lành chảy qua ruộng đồng bát-ngát,
Chở chuyên mùi lúa chín quanh năm”.
(Nguyễn
Tất Nhiên – Bài Đầu Năm Tình Yêu)
Bài Đầu Năm
Tình Yêu, vẫn có nắng có máu Thánh chan-hoà đời lễ lạc. Có “ruộng đồng bát ngát chuyên chở mùi lúa chín
quanh năm”. Đó, là Tình thơm ngát linh-hồn vẫn ướp trầm hương ngạt-ngào, vững
mạnh, suốt nhiều thời.
Cuối cùng
thì, hãy cứ gần nhau đi dù không nói. Nói làm gì, khi anh đã “thầm hiểu” hãy cứ
“lặng cúi đầu” mà suy về dụ-ngôn Chúa kể, để coi đó như bí-kíp sống ở đời. Bí-kíp,
dựa nhiều trên chọn-lựa của mỗi người, tùy vào tình thân-thương ta đối xử với
nhau, mà thôi.
Lm Kevin
O’Shea CSsR
Mai Tá lược dịch.
No comments:
Post a Comment