Suy niệm Lời Ngài đọc
trong tuần thứ 21 Thường niên năm C 25.8..2013
“Ôi phép
lạ, ôi nhiệm mầu,”
“Vườn tiên sáng láng, như lòng người thương.”
(dẫn từ thơ
Hàn Mặc Tử)
Lc
13: 22-30 / Lc 12
Phép lạ nhiệm mầu, là
phép rất lạ của tình thương-yêu Chúa diễn bày cho mọi người. Như, trình thuật rày
ghi chép.
Đọc trình thuật thánh Luca, ra như
có người muốn hỏi: vào cửa hẹp, phải chăng có nghĩa: mọi người đều được cứu
rỗi, hay chỉ người nghèo/kẻ hèn, không nơi nương tựa, đoái nhìn mình? Vào cửa
hẹp, phải chăng là sống như người nghèo, chẳng mơ ước chuyện tương lai, vẫn
sống nghèo?
Trình thuật thánh Luca, nhiều đoạn
nói về thân phận nghèo được Chúa đoái thương/cổ suý như lối sống vẫn thấy ở đời.
Có nhận xét bảo rằng: sở dĩ thế giới này nghèo dần đi, là vì người người cứ
tiêu xài phung phí mọi trữ-lượng ở địa cầu. Lâu nay, người người chỉ chú tâm
đến chuyện tăng gia khai thác tài nguyên thiên-nhiên, gia tăng tiêu thụ mọi
thứ, cả những thứ lẽ đáng không để cho riêng mình mà dành để cho con cháu, thế
hệ sau.
Nhiều người, lại cứ nghĩ: mình vốn là
trung tâm vũ trụ nên có quyền hưởng thụ đủ mọi thứ ngõ hầu thỏa mãn nhu cầu
không dứt của mình. Có vị, lại cứ tưởng: cõi địa cầu và tinh tú nằm trên địa
cầu phẳng lì, nên chẳng việc gì phải lo cho trái đất. Thế nhưng, khoa-học nay
báo động rằng: ngân-hà-nhà-mình đang ngày càng xa rời ta, cũng rất chóng. Chẳng
mấy chốc, người người sẽ không còn thấy bầu trời đầy tinh tú như xưa/cũ, nữa. Và,
hệ thống mặt trời ta đang sống, sẽ ngày một chết dần, là do: ta ở giữa chu kỳ
hoạt động của hệ thống ấy.
Vấn đề đáng ta quan ngại không nằm ở
dữ kiện thấy vũ trụ đang tàn lụi dần, nhưng nằm ở thái-độ của mọi người, chí ít
là ở trong đầu mỗi người. Bởi, nếu cứ “vùi đầu vào cát” như loài chim trĩ, ắt
hẳn ta sẽ không giải quyết được vấn-đề, và cũng chẳng thể sống sót trong tình
huống ấy.
Thái-độ này, tựa hồ động-thái ta vẫn
có đối với thuốc chủng ngừa cúm vào lúc mới sáng chế; hoặc, như cuộc bầu phiếu
gia-nhập Hiệp hội Châu Âu, khi nhóm này lần đầu được đề nghị, vv. Cũng không
khác, tình-huống thế-tận mọi người lo sợ vào cuối năm 2000. Khi ấy, các
chuyên-gia bị coi như sức mạnh của quỉ ma, chẳng ai tin. Và, sự thể là: người
người đều có tầm nhìn khác biệt, rất sợ thiên-nhiên vạn vật sẽ đổi khác, và họ không
muốn thay đổi lối sống cũ/xưa, chỉ tập trung vào chính mình, theo kiểu cách rất
vị kỷ.
Nay, là lúc để mọi người quay lại
nhìn vào tình-huống vũ-trụ ta đang sống. Vào, chính con người mình, bởi mình và
người đều là thành phần của vũ trụ. Từ năm 2008 đến nay, nhiều người đều nói
đến hiện-tượng “khí hậu đổi thay”, tức: lối “viết tắt” của vũ trụ đang ngày dần
sụp đổ. Con người bỗng chốc thức giấc trước hiện tượng ấy. Nhưng, chẳng ai thức
dậy hoặc thay đổi lối sống của mình, vì mọi người vẫn khát khao có được nhiều
thứ: từ năng lượng, tiền của đến tài nguyên thiên-nhiên. Khao khát, vì mọi người
không hài lòng về mức độ mình sở hữu. Vẫn khát khao không ngừng, cả kinh tế lẫn
tài nguyên môi trường. Nhưng, thiên nhiên đất mẹ chẳng thay đổi lối cung cấp nguồn
mạch sống, khác trước đây.
Điều tệ hại, là: con người vẫn tham
sống và coi cuộc sống rất ham làm thành thứ thiên-nhiên-tự-tại của cuộc sống,
và coi đó như chuyện tự-nhiên thường tình của đời sống. Nên, cứ thế khai thác,
hủy hoại môi trường thực tại. Hủy cả con người mình. Thành thử, nay là lúc mọi
người cần ngưng kiểu cách ấy. Cần tái tạo ý nghĩa tùy thuộc thiên nhiên, hơn
chính mình. Tùy, vào những gì mình không thể tạo ra “thiên nhiên”. Bởi, ta
không là cá thể sống riêng rẽ chỉ hưởng lợi cho riêng mình, nhưng là thành phần
sống động trên mặt đất, biết sẻ san, trung hoà, trộn lẫn sống với nhau/cho
nhau.
Hiển nhiên, là: thế giới ta đang
sống sẽ trở thành một thế giới khác thời trước, như ta biết. Mỗi người và mọi
người rồi ra sẽ chỉ sở-hữu tài nguyên vật-dụng theo tầm kích đúng đắn. Tầm
kích, cả về cơ ngơi, thực phẩm, phương tiện di chuyển cũng như vật dụng đều của
chung. Mỗi cá thể hoặc nhóm hội đều sẽ không hoàn toàn được tự do làm theo ý
riêng mình, nhưng gò bó trong khuôn khổ do điều mình sở hữu hoặc những gì vượt
tầm kiểm soát của chính mình. Bởi, trong tương lai, các hoạt động có tầm kích
quốc gia hoặc quốc tế, sẽ chi phối khả năng của cá nhân mỗi người.
Nhằm chuẩn bị cho một tương lai tươi
sáng, cũng nên tìm đến các giải pháp khả dĩ chỉnh sửa tình-trạng tồi tệ trước
khi nó trở thành quá trễ. Trước nhất, là đề nghị: tái định-vị địa-thế chốn miền
ta sinh sống. Định-vị, không theo nghĩa tái-lập môi trường, mà vẫn sống tại
chốn miền mình đang ở. Tái-định-vị, chỉ có nghĩa: bớt đi mọi chuyển-dịch đường
dài, các chuyến bay đường trường để hội họp hoặc thảo-luận ở nơi xa. Bớt dần
các chuyến đi xa, dài ngày nhiều tốn kém. Định-vị, còn là sử dụng phương tiện
công cộng hoặc đi bộ nhiều hơn, cả khi ta có sẵn xe để đi.
Chuẩn bị cho tương lai tươi sáng,
còn là: giảm bớt thức ăn thừa mứa những thịt thà, tôm cá để rồi, thay vào đó
bằng rau trái, đậu/hạt rất ích lợi. Đồng thời, cũng nên chỉnh sửa cung cách sử
dụng máy móc chạy bằng xăng/dầu hay năng lượng điện. Sử dụng đèn thắp sáng hoặc
máy lạnh/tủ lạnh cho hợp lẽ, ít phung phí. Nói khác đi, về lại với thiên-nhiên
càng nhiều càng tốt, mới sống sót.
Trình thuật thánh Luca còn cho thấy
Chúa nói với người theo Ngài để mai ngày trở thành đồ đệ Ngài, rằng: “Bấy giờ anh em sẽ khóc lóc nghiến răng, khi
thấy các ông Abraham, Isaac và Giacóp…” (Lc 13: 28). Nói như thế, Chúa
không có ý nhắn nhủ mọi người hãy có cuộc sống nghèo nàn hơn khi trước, nếu
muốn ở lại với Chúa và những người sống rất nghèo, của Ngài; mà là: Ngài có ý
yêu cầu mọi người hãy thay đổi cuộc sống sao cho hợp lẽ, ngay bây giờ.
Sống hợp lẽ, như ý Chúa, phải chăng là:
diễn đạt lập trường “sống cho thích hợp” thời của Chúa để rồi đưa lập trường ấy
vào với cuộc sống thực tế của ta, hôm nay/mai ngày? Và, làm sao ta học được
cung cách sống cho phải Đạo, có trách-nhiệm với kinh tế và môi trường theo quan
niệm của tín-hữu?
Để trả lời, có lẽ cũng nên định
nghĩa lại tính “khó nghèo” khác hẳn những gì ta thường nói. Sự việc ta thường
nói, là: đặt quá nặng lên khía cạnh tinh thần hoặc linh thiêng, chỉ một ý. Nói
cách khác, ta chỉ nói, chứ chưa thực hiện đủ cung cách sống nghèo thực thụ, như
người nghèo, theo đòi hỏi của Tin Mừng.
Hội thánh Chúa, có nhiều vị vẫn khấn
nguyện sống khó/nghèo trọn đời mình theo tư cách tu sĩ hoặc thừa-tác-viên.Và,
vẫn sống đúng với lời khấn hứa ấy. Nếu các vị tu sĩ và cả ta nữa là mẫu mực cho
tín-hữu Đức Kitô nay sống nghèo theo nghĩa môi-trường thiên nhiên cần phải
sống, thì “khó nghèo” hiện tại mang ý nghĩa thế nào đây?
Trả lời câu hỏi này, không phải để
khuyến khích mọi người trở về với tình huống thuở đầu đời, thời Chúa sống.
Nhưng, hãy cùng nhau ngồi xuống để cùng tìm ra giải pháp thích hợp cho mọi
người, mọi thời, rất tự nhiên.
Trong tâm tình ấy, cũng nên ngâm lại
lời thơ trên để cảm kích:
“Ôi
phép lạ, ôi nhiệm mầu,”
“Vườn
tiên sáng láng, như lòng người thương.”
(Hàn Mặc Tử - Chơi Lên Trăng)
Chắc một
điều, là: trở về với “vườn tiên sáng
láng, như lòng người thương”, khi ấy ta sẽ thấy “phép lạ”, “nhiệm mầu” xảy
đến với mọi người, cả với ta. Chính đó là Thiên Đường. Là, cửa hẹp không khó vào.
Chỉ khó, cho người giàu có hoặc khó thương, mà thôi.
Lm
Nguyễn Đức Vinh Sanh
Mai Tá
lược dịch
No comments:
Post a Comment