Suy
Tư Tin Mừng Trong tuần thứ 4 thường niên năm A 29/01/2017
Tin Mừng: (Mt 5: 1-12a)
Thấy
đám đông, Đức Giêsu lên núi. Ngài ngồi xuống, các môn đệ đến gần bên. Ngài mở
miệng dạy họ rằng:
"Phúc thay ai có tâm hồn nghèo khó,
vì Nước Trời là của họ.
Phúc thay ai hiền lành,
vì họ sẽ được Đất Hứa làm gia nghiệp.
Phúc thay ai sầu khổ,
vì họ sẽ được Thiên Chúa ủi an.
Phúc thay ai khát khao nên người công chính,
vì họ sẽ được Thiên Chúa cho thoả lòng.
Phúc thay ai xót thương người,
vì họ sẽ được Thiên Chúa xót thương.
Phúc thay ai có tâm hồn trong sạch,
vì họ sẽ được nhìn thấy Thiên Chúa.
Phúc thay ai xây dựng hoà bình,
vì họ sẽ được gọi là con Thiên Chúa.
Phúc thay ai bị bách hại vì sống công chính,
vì Nước Trời là của họ.
Phúc thay anh em khi vì Thầy mà bị người ta sỉ vả, bách hại
và vu khống đủ điều xấu xa.
Anh em hãy vui mừng hớn hở,
vì phần thưởng dành cho anh em ở trên trời thật lớn lao.
"Phúc thay ai có tâm hồn nghèo khó,
vì Nước Trời là của họ.
Phúc thay ai hiền lành,
vì họ sẽ được Đất Hứa làm gia nghiệp.
Phúc thay ai sầu khổ,
vì họ sẽ được Thiên Chúa ủi an.
Phúc thay ai khát khao nên người công chính,
vì họ sẽ được Thiên Chúa cho thoả lòng.
Phúc thay ai xót thương người,
vì họ sẽ được Thiên Chúa xót thương.
Phúc thay ai có tâm hồn trong sạch,
vì họ sẽ được nhìn thấy Thiên Chúa.
Phúc thay ai xây dựng hoà bình,
vì họ sẽ được gọi là con Thiên Chúa.
Phúc thay ai bị bách hại vì sống công chính,
vì Nước Trời là của họ.
Phúc thay anh em khi vì Thầy mà bị người ta sỉ vả, bách hại
và vu khống đủ điều xấu xa.
Anh em hãy vui mừng hớn hở,
vì phần thưởng dành cho anh em ở trên trời thật lớn lao.
“Hương xông lên lời ca ngợi sum hòa”
Người có nghe xôn xao muôn tinh tú
Người có nghe náo động cả muôn trời?
Người có nghe thơ mầu nhiệm ra đời
Để ca tụng , bằng hương hoa sáng láng.
(dẫn
nhập từ thơ Hàn Mặc Tử)
Thơ
mầu nhiệm ra đời, nghe xôn xao náo động muôn tinh tú. Náo động, phải chăng người
thi sĩ muốn nói đến mầu nhiệm cứu chuộc dân gian nơi trần thế? Bằng Hiến
Chương/Cương Lĩnh Nước Trời?
Trình
thuật Cương Lĩnh hôm nay, là những chương đoạn về hạnh phúc ở trần gian. Nơi đất
miền thân thương, dẫy đầy phúc đức có chen lẫn những cực hình. Hiến
chương/Cương lĩnh Nước Trời mà thánh sử lược ghi, là để người người được thấy
dung mạo Đức Chúa, một Mô-sê rất mới.
Giống
hệt như Môsê thời buổi trước, Đức Giê-su nay khởi đầu cuộc đời Ngài giảng rao bằng
5 bài giảng thuyết có những đề xuất, rất nghịch thường. Giống hệt như sách Ngũ
Thư của Cựu Ước, Hiến chương Hạnh phúc Chúa ban hành trên non cao chốn núi vắng,
là để tỏ bày cho người Do thái biết về đường lối Chúa dạy. Tức, những điều Ngài
muốn ta thực hiện, trong cuộc sống.
Bài
thuyết giảng đầu đời Chúa tuyên bố, không là băng hình đậm nét về những sự kiện
vừa xảy ra trên núi thánh. Mà, là sưu tập tóm tắt những lời vàng Thầy gửi đến với
đồ đệ rất thân thương. Lời Thầy khuyên dạy sẽ giúp những ai dấn bước theo Thầy,
biết đường nghe theo mà sống những chuỗi ngày hạnh phúc, với anh em. Núi thánh ở
đây, là địa điểm Thầy ban hành Hiến Chương mới. Là, điểm mốc lịch sử nơi diễn
tiến mọi sự kiện đổi đời, có từ Thầy.
Vị
thế Thầy ngồi khi tuyên bố Hiến Chương Hạnh Phúc, nói lên quyền uy rất mực của
Đấng Vị Vọng, rất Tối Cao. Cách Chúa ngồi giảng rao, còn diễn tả quyền uy thế
thượng mà các vị cha chung trong Giáo hội, vẫn đương làm khi có phán quyết quan
trọng, gửi đến con dân. Phán quyết quan trọng, là quyết định có liên quan đến
cuộc sống hạnh phúc của mỗi người, cho mọi người.
Phán
quyết Chúa ban, là Hiến Chương còn hệ trọng hơn cả Mười Điều Giáo Lệnh Mô-sê
rao truyền, vào thuở trước. Các giáo Lệnh Mô-sê chuyển giao, là luật sống cho
con dân Do Thái để thi hành, không mấy khó. Không khó, vì luật là luật chẳng cần
đến tình thương, chẳng cần phải tôn trọng. Cứ theo phương cách vị kỷ, tập trung
vào chính mình. Hệt như thái độ chàng thanh niên rất giàu mà Tin Mừng từng nhắc
đến: anh giữ trọn đủ 10 điều, từ hồi nhỏ. Giữ, nhưng chẳng cần tình thương yêu
tha thứ. Anh là công dân tốt, nhưng không thể là đồ đệ đúng nghĩa của Chúa.
Hiến
chương Thầy công bố, không là giới lệnh rất dễ làm. Tuy rằng, mỗi điều khoản bắt
đầu bằng cụm từ “Phúc thay!”. Cụm từ
này, xuất xứ từ tiếng Hy Lạp makarios, hoặc
felix, tiếng La-tinh, cả hai bao hàm
ý niệm hạnh phúc, rất cao trọng. Muốn am hiểu niềm hạnh phúc Chúa tuyên ban, có
lẽ cũng nên am tường bối cảnh Nước Trời, Ngài tỏ bày. Tức, cần có tương quan tốt
đẹp giữa ta và Đức Chúa. Cần chấp nhận Ngài là Chúa, Đấng hướng dẫn cuộc đời mà
mọi người nên giữ.
Về bối
cảnh Nước Trời, không chỉ người giàu sang, thành đạt hoặc quyền uy mới là người
cao trọng, nhiều hạnh phúc. Trái lại, chỉ người hiền biết chấp nhận khổ đau mới
đích thực là người được Chúa chúc phúc. Đây, không hẳn là hiến chương bình thường,
cho muôn nước. Nhưng là Hiến Chương Hạnh Phúc Nước Trời Chúa đã ban. Hiến
chương Hạnh Phúc Ngài ban, chú trọng nhiều đến nhu cầu thiết thực đổi thay cách
sống. Đổi cả quan niệm về giá trị cuộc đời. Giá trị, nơi uy lực của kẻ yếu mềm,
bị bỏ rơi.
Tìm
hiểu ý nghĩa đích thực của Hiến Chương Hạnh Phúc, mọi người sẽ nhận ra điều
Chúa thách thức lối suy tư bình thường, theo qui ước. Có tìm và có hiểu, ta mới
thấy được ý nghĩa Ngài đưa ra:
*Hạnh phúc thay, người có tinh thần khó nghèo
vì Nước Trời là của họ: người có tinh thần khó nghèo chính là người biết
phó mặc hoàn toàn cho Đức Chúa. Có thái độ như thế, người người mới thực sự bước
vào triều đại của Ngài. Không ỷ vào những gì mình đang có.
*Hạnh phúc thay cho người sầu khổ, vì họ sẽ
được ủi an: sầu buồn và khổ đau nói ở đây, không là tâm trạng của người vừa
có mất mát. Mất bạn bè. Mất người thân. Nhưng, còn vì ác thần/sự dữ cứ xảy đến
với thế giới nhân trần. Nên, sầu buồn và khổ đau vẫn cứ đến. Hạnh phúc, là bởi họ vẫn cùng với mọi
người đã giáp mặt khổ đau. Giáp mặt và sẻ san, chứ không bỏ chạy.
*Hạnh phúc thay cho người mềm yếu, vì
họ sẽ thừa hưởng trái đất này: cụm
từ “mềm yếu” trong Tin Mừng thánh Mat-thêu xuất từ tiếng Hy Lạp praus có nghĩa là: từ bi, bác ái. Trái
ngược hẳn tính kiêu căng trịch thượng, chèn ép hoặc bạo tàn. Điều Chúa nói, ám
chỉ sự tôn kính, tính hiền hoà phải có, với mọi người. Đây, còn là thái độ lùng
kiếm bản chất thiện căn hầu tỏa sáng khắp nơi. Điều này trái với tính nhút
nhát, đớn hèn mà người Do Thái đương thời thường lây nhiễm.
*Hạnh phúc thay, những ai đói khát sự
công chính, vì họ sẽ được no đầy: điều
Thầy Chí Thánh muốn nói, là: những ai sống ở đất miền ứ tràn những của ăn cùng
thức uống, sẽ chẳng bao giờ có được kinh nghiệm về sự đói khát người dân vùng
sa mạc, vẫn hứng chịu. Người đói khát sự công chính mà Chúa nói, từng hiến trọn
công sức và cuộc đời ngõ hầu tái tạo công bằng và bình an ở xã hội, họ đang sống.
Những người như thế, chắc chắn thuộc về Triều đại Nước Trời. Làm Chúa yên vui.
*Hạnh phúc thay,những ai có lòng
thương xót vì sẽ được xót thương:
đây không cốt ý chỉ sự thương hại hoặc cảm xúc hời hợt, nhưng là tâm tình
thương cảm sẻ san. Tâm tình bước vào với nỗi niềm buồn đau, nơi người khác. Những
người như thế, chắc chắn sẽ được Chúa đoái thương. Ở đoạn khác trong Tin Mừng,
Đức Giê-su cũng khuyên môn đệ mình bắt chước lòng thương yêu của Đức Chúa. Điều
này có nghĩa: ta hãy bỏ qua một bên mọi thành kiến lẫn ác cảm. Bỏ mọi ghét ghen
miệt thị trong giao tiếp, đối xử.
*Hạnh phúc thay, những ai có tâm hồn
trong trắng vì họ sẽ được diện kiến Đức Chúa: trong trắng ở đây không là sự trinh
trong xác thịt. Nhưng, nhìn sự vật với cặp mắt không thành kiến, méo mó. Không
kỳ thị hoặc có đầu óc hẹp hòi như các luật sĩ đầy xung khắc, vị kỷ. Có tâm hồn
trong trắng, là người nhận ra tình yêu Đức Chúa đang ở với họ. Người như thế quả
thật họ đang có phúc.
*Hạnh phúc thay, những người biết dựng
xây hòa bình, vì họ được gọi là con Thiên Chúa. Hạnh phúc là phúc cho ai hoạt động cho
việc hòa giải, hòa hợp ở khắp nơi. Hòa giải - hòa hợp, không chỉ bãi bỏ tâm
tình kình chống mà thôi. Nhưng còn là, đến với nhau. Chữa lành cho nhau. Cùng
nhau kiến tạo sự hòa hoãn trong gia đình. Nơi phố chợ. Tại công sở. Ở chốn thị
thành. Bình an trong chung sống, không để cho bất cứ ác tậm sự xấu được tồn đọng
với nội tâm. Sự xấu, chính là thành kiến, xung khắc, kỳ thị; và cả đến những
khai thác, bóc lột nữa. Tóm lại, có dựng xây hòa bình, mới tự nhận mình là dân
con Đức Chúa.
*Hạnh phúc thay, những người bị bách hại
vì sự công chính, bởi Nước Trời thuộc về họ: ở đây, có lẽ có người sẽ hỏi: tại sao kẻ đau buồn cực khổ
lại được Chúa chúc phúc? Lý do, những gì khiến họ đau buồn cực khổ là vì Tin Mừng.
Do sự công bình và lành thánh, Tin Mừng Ngài đem đến. Người chịu đựng khổ đau,
là cốt đem chân lý và bình an đến với thế giới nhân trần. Làm thế, họ đem niềm
an vui hạnh phúc đến cho ta. Niềm vui ta có được, khi đã hoàn thành mục đích
Ngài giảng rao. Lịch sử nhân loại dẫy đầy gương sáng của những người như thế. Ở
Ấn Độ, Trung và Nam Mỹ, và khắp nơi. Đâu đâu cũng thấy những gương lành thánh
những người như thế. Thế kỷ 20 là thế kỷ sản sinh nhiều gương lành tử đạo hơn
các thế kỷ trước. Các vị, đã chấp nhận tử đạo vì niềm tin. Vì bình an và công
bình. Ngày nay, nhiều người vẫn chấp nhận hy sinh thân xác cho lý tưởng cao đẹp,
hơn bao giờ.
Hiến
Chương Nước Trời, quả thật sâu sắc. Rất cao đẹp. Hiến chương vẫn kêu mời mọi
người kiến tạo tương quan mật thiết, giữa ta với Chúa, với mọi người. Hiến
chương cũng đòi ta quan tâm sâu sắc, tham gia dựng xây thế giới đương đại cho tốt
đẹp. Và, kêu gọi mọi người hãy tìm cách biến đổi thế giới thành nơi ngập tràn
tình yêu thương. Ngập tràn chân lý công bình và lòng xót thương. Đầy ngập sự tự
do và hài hòa giữa mọi người. Đó là ý nghĩa của Hiến Chương Hạnh Phúc. Của
Cương Lĩnh Nước Trời. Là mục tiêu của cuộc sống. Sống hạnh phúc đích thật.
Tham
dự tiệc thánh hôm nay, ta cầu cho mỗi người và mọi người sẵn sàng tham gia dựng
xây Nước Trời đầy hạnh phúc, ở nơi đây. Nơi ta chung sống, chốn gian trần.
Trong tinh thần ấy, ta cùng cất tiếng hát lên bài ca tạ ơn khi xưa:
“Ôi ơn đời chói vói, nhớ khi thân tròn
ôm gối
Ba trăm ngày trong gói, ngóng trông ra
đời góp mối chung vui
Ôi ơn đời mãi mãi, thoát theo đời vun
sới
Bao nhân tình thế giới, lớn lên trong
vườn ân ái muôn đời.”
(Phạm
Duy-Tạ ơn đời)
Tạ
ơn đời. Nhưng, đích thực là tạ ơn Người. Tạ ơn Thầy đã ban cho mọi người Hiến
Chương Hạnh Phúc Nước Trời. Hiến Chương “xông
lên lời ca ngợi sum hoà”. Rất yêu thương.
Frank Doyle sj biên-soạn – Mai Tá lược dịch
No comments:
Post a Comment