Suy tư Tin Mừng Chúa nhật
thứ 6 mùa thường niên năm A 16.02.2014
“Ngày đó người nói với
riêng tôi,”
Rằng
người yêu tôi hơn mọi thứ,
Rằng
ta dâng nhau lòng trinh nguyên,
Vì
chỉ còn tình yêu là thứ quý giá nhất
Và
tôi uống cạn từng lời ân ái ấy.”
(dẫn nhập từ thơ Cát
Biển)
Mt
5: 17-37
Nhà thơ nay nói cho riêng tôi, những
lời quý giá người kinh nghiệm. Nhà Đạo xưa vẫn từng quả quyết y như thế, rõ
ràng như một lời kể..
Lời kể ở
trình thuật thánh Mát-thêu hôm nay, lại cũng thấy có câu chuyện kể rằng: vào
những tuần lễ trước ngày nhóm tu sinh tiến bước lên bàn thánh lãnh-nhận chức linh
mục, Cha Tổng Đại Diện có bảo: anh em phải thề nguyền trung thành với Hội thánh
và lời dạy của Giáo hội. Lúc ấy, nhóm tu sinh lại liên tưởng ngay đến giới lệnh
Chúa đề cập ở Hiến Chương Nước Trời có lời dặn:“Anh em đừng thề thốt gì hết… Hễ "có" thì phải nói
"có", "không" thì phải nói "không". Thêm thắt
điều gì đều do ác quỷ.” (Mt 5: 34-36)
Hội thánh
thời tiên khởi vẫn coi trọng giới lệnh này, thi-hành rất nghiêm chỉnh. Riêng
thánh Giacôbê lại đưa lời khuyên này lên đầu danh sách những việc “nên hay
không nên làm”. 300 năm sau, khi Hội thánh và chính quyền trần thế hợp tác hoạt
động dựng xây xã hội, thì chuyện thề-nguyền cũng đổi thay ít nhiều. Nghĩa là,
Hội thánh chọn xa lánh mọi tình huống căng thẳng với chính quyền trị, đại để
như: chuyện đòi mọi người phải cam kết/thề nguyền rằng: sẽ nói lên sự thật, và
chỉ sự thật mà thôi. Từ đó, tôi vẫn có thói quen thề hứa vào mỗi dịp kỷ niệm
ngày chịu chức linh mục, là tôi thấy nao nao, rất yếu lòng.
Với Chúa
thì khác. Ngài vững vàng hơn ta rất nhiều. Nhất là khi thượng tế Cai-pha nhân
danh Thiên Chúa hằng sống yêu cầu Ngài phải thề thốt trước mọi người, rằng:
Ngài có phải là Đức Kitô hay không, thì Chúa đáp: “Ông nói đó!” (Mt 26: 63-64). Vậy, vấn đề ở đây, là: ta có nên bắt
chước Chúa mà trả lời bằng từ “Có” hoặc “không”, như thế chăng? Bởi, nhiều
người có lúc như muốn dùng dáng vẻ bên ngoài để làm giảm giá lời nói thông
thường hầu tránh nói thật, thì Chúa lại bảo cho ta biết: “…Thêm thắt điều gì đều do ác quỷ” hết. Quả thật, đây là một khẳng định khá nghiêm khắc.
Nếu vậy,
sao Chúa lại nói thế?
Qua “Bài
Giảng Trên Núi”, Ngài muốn dạy ta biết sử dụng đúng Danh Cha khi bảo ta đọc
kinh “Lạy Cha” cho thân mật. Ngay từ
đầu, lời xưng hô cùng Chúa Cha do Ngài chỉ dạy, chính là “quà tặng” Chúa gửi
đến cộng đoàn Hội thánh, Ngài cùng sống với mọi người. Đây là đặc sủng và cũng
là đặc quyền Ngài ban cho ta được phép làm con của Cha. Được sử dụng danh xưng
mật thiết của Chúa, mà Ngài vẫn xưng gọi. Đó cũng là cung cách Chúa muốn ta
hành xử khi đệ đạt điều gì với Cha của Ngài.
Tuy nhiên,
dùng Danh Chúa mà thề, lại là chuyện khác. Vì, đó đích thực là những lạm dụng
mà đôi khi ta vẫn làm thế để lời nói của ta được tín-nhiệm hơn. Rõ ràng, Chúa
vẫn muốn thiết lập một xã hội mới mà Ngài gọi là Vương Quốc Nước Trời, trong đó
Ngài kể lại Sự thật có tầm quan trọng rất thực. Và từ đó, không có cách nào
khác giúp ta nói lên sự thật chính-xác như thế. Nói nôm na, thì cung cách này
là lối nói thẳng và nói thực, với mọi người.
Nói thẳng
và nói thực, là chuyện tùy cá tính mỗi người. Ta biết chuyện này, là do quan hệ
mật thiết riêng tư mà thôi. Trên bình diện cộng đoàn, các nhóm hội/đoàn thể và
xã hội dễ bị phá vỡ nếu các thành viên trong đó không tin vào lời người khác
nói. Một điều làm mọi người sững sờ, nhưng là chuyện có thật, khi ta nhận ra
rằng: xã hội ngoài đời lại rập khuôn với Bài Giảng Trên Núi hơn nhà Đạo mình.
Chí ít, là khi điều đó cho phép mọi người dễ dàng tuân giữ huấn thị của Chúa
hơn.
Ở ngoài
đời, mỗi khi các dân biểu hoặc nghị sĩ tuyên thệ nhậm chức trước quốc hội, các
vị ấy vẫn chọn hoặc thề nguyền hoặc cam kết khẳng định sẽ tuân giữ sự thật,
nhân danh Nữ Hoàng hoặc vị Quốc trưởng, thế là đủ. Ở toà án, người ta cũng làm
thế. Một khi bị cáo có lời thề hoặc cam kết trước mặt quan toà rồi, thì bồi
thẩm đoàn hoặc Chánh án không thể lật ngược hoặc hiểu khác hơn. Còn, Hội thánh
thì sao?
Hội thánh
cần nghe đọc lại thư của thánh Giacôbê tông đồ tuy viết sau Bài Giảng Trên Núi
chừng vài thế hệ, nhưng lại diễn tả đúng nội dung điều Chúa muốn dạy, khi thề
thốt. Thánh Giacôbê gợi nhớ, để thôi thúc các môn đệ trẻ hãy thực hiện điều
lành thánh, hệt như Lời Chúa dạy ở Bài Giảng Trên Núi. Thánh Giacô bê, đã viết:
“Anh em đừng thề thốt, dù có lấy trời, lấy
đất, hay lấy gì khác mà thề. Nhưng hễ "có" thì phải nói
"có", "không" thì phải nói "không"; như thế anh
em sẽ không bị xét xử. Ai trong anh em đau khổ ư? Người ấy hãy cầu nguyện.” (Gc 5:
12-13)
Hội thánh ta
cũng nên tự mình xem xét mà tuân giữ lời Chúa dạy trong Bài Giảng trên Núi.
Hoặc ít nhất hãy tuân theo Lời Vàng của Thày Chí Thánh mình từng dạy bảo. Có
như thế, mới thấy mình có khả năng rao truyền những gì còn lại trong Bài Giảng
trên Núi, với lòng xác tín không lay chuyển. Hội thánh cũng nên nghe theo lời
Chúa truyền dạy ở cuối Bài Giảng Trên Núi, rằng: “Anh em hãy nên hoàn thiện, như Cha anh em trên trời là Đấng hoàn
thiện.” (5: 48). Đó chính là ý nghĩa đích thực của việc nói lên sự thật ở
đời.
Trong tâm tình cảm nghiệm lời Chúa
khẳng định, cũng nên ngâm lại lời thơ trên, rằng:
“Ngày
đó người nói với riêng tôi,”
Rằng
người yêu tôi hơn mọi thứ,
Rằng
ta dâng nhau lòng trinh nguyên,
vì
chỉ còn tình yêu là quý giá nhất
Và
tôi uống cạn từng lời ân ái ấy.”
(Cát Biển
– Ngày Đó Người Trao Tôi)
Ngày đó,
người có nói với riêng tôi hay ai khác, lời khẳng định về tình Chúa yêu thương
người người cũng là lời chắc nịch rất thương yêu, nồng thắm suốt mọi thời. Với
mọi người.
Lm
Richard Leonard sj
Mai Tá lược
dịch
No comments:
Post a Comment